Cừu Dolly Được Sinh Ra Bằng Phương Pháp Nào? Điều này sẽ được Thuonghieuviet giải đáp trong bài viết sau đây. Mời bạn đọc cùng theo dõi!
Cừu Dolly – Động vật có vú đầu tiên được nhân bản từ tế bào trưởng thành
Cừu Dolly (hay còn gọi là cừu nhân bản) là một con cừu Dorset Phần Lan cái và là động vật có vú đầu tiên được nhân bản vô tính trên thế giới. Nó được tạo ra bởi Ian Wilmut, Keith Campbell và các cộng sự tại Viện Roslin ở Edinburgh, Scotland. Dolly là động vật có vú được nhân bản vô tính đầu tiên vàn được tạo ra từ tế bào sinh dưỡng trưởng thành nhờ áp dụng phương pháp chuyển nhân. Việc tạo ra Dolly đã chứng tỏ rằng một tế bào được lấy từ những bộ phận cơ thể đặc biệt có thể tái tạo được cả một cơ thể hoàn chỉnh.
Đặc biệt hơn, điều này chỉ ra, những tế bào xôma đã biệt hóa và trưởng thành từ cơ thể động vật dưới một số điều kiện nhất định có thể chuyển thành những dạng toàn năng (pluripotent) chưa biệt hóa và sau đó có thể phát triển thành những bộ phận của cơ thể con vật. Cái tên Dolly bắt nguồn từ việc nó được tạo ra từ tuyến vú của một con cừu cái, do đó nó được đặt theo tên của Dolly Parton, nữ ca sĩ nhạc đồng quê nổi tiếng.
Quy trình tạo ra Dolly
Dolly là kết quả của một quá trình nghiên cứu lâu dài của Viện Roslin dưới sự tài trợ của Chính phủ Anh. Việc tạo Dolly sử dụng công nghệ chuyển nhân tế bào soma, trong đó nhân tế bào từ một tế bào trưởng thành (lấy từ một con cừu cái giống cừu Dorset Phần Lan – Finn Dorset) được chuyển sang một noãn bào chưa thụ tinh (tức tế bào trứng đang phát triển – lấy từ một con cừu cái giống Blackface).
Tế bào lai sau đó được kích thích phân chia bằng phương pháp sốc điện và phát triển sang dạng phôi bào (blastocyst) rồi được cấy vào tử cung của một con cừu thứ ba. Sau khi được sinh ra, Dolly giống hệt bố thành về cả hình dáng lẫn tính tình. Quy trình này có thể được minh họa như sau:
| Bước | Hình ảnh | Mô tả |
| 1 | Tách nhân tế bào từ một loại mô của con vật cần nhân bản. Nuôi cấy tế bào trong môi trường nhân tạo để nhân tế bào đươc đưa về trạng thái giải biệt hóa giống như nhân của tế bào hợp tử. Sau đó, tách lấy nhân tế bào. | |
| 2 | Lấy tế bào trứng từ con cái trưởng thành của cá thể khác, sau đó loại bỏ nhân của tế bào trứng này. | |
| 3 | ![Dung hợp] | Dung hợp nhân tế bào của con vật cần nhân bản vào trứng đã mất nhân. |
| 4 | ![Nuôi cấy] | Nuôi cấy tế bào trứng đã được cấy nhân cho phát triển thành phôi sớm trong môi trường nhân tạo. |
| 5 | ![Cấy phôi] | Cấy phôi vào tử cung của cá thể mang thai hộ. Sau thời gian mang thai, cá thể mẹ mang thai hộ sinh ra cá thể con giống hệt cá thể cho nhân. |
Đời sống của Dolly
Dolly sống đến hết cuộc đời ở Viện Roslin. Nó đã ba lần sinh nở với một con cừu đực giống Welsh Mountain (tên là David) và có tổng cộng sáu đứa con: lần đầu sinh một con mang tên Bonnie vào năm 1998, sau đó là sinh đôi năm 1999 và sinh ba vào năm 2000. Dolly được chăm sóc như một con vật quý giá và được theo dõi sức khỏe thường xuyên. Nó được tiêm phòng các bệnh thông thường và được kiểm tra di truyền để xác nhận rằng nó là một con vật nhân bản.
Các vấn đề liên quan đến Dolly
Việc tạo ra Dolly đã gây ra nhiều tranh luận và thách thức về các khía cạnh khoa học, đạo đức, pháp lý và xã hội của việc nhân bản vô tính các loài động vật. Một số vấn đề chính có thể kể đến như sau:
- Hiệu suất và an toàn: Quá trình nhân bản vô tính lại có hiệu suất rất thấp: từ 277 quả trứng thì chỉ có 29 phôi được tạo thành, trong đó chỉ có ba con cừu được sinh ra và duy nhất Dolly sống sót. Ngoài ra, các con vật nhân bản có nguy cơ cao mắc các bệnh di truyền hoặc lão hóa sớm do sự thoái hóa của telomere – một cấu trúc ở đầu của nhiễm sắc thể. Dolly chính là một ví dụ điển hình khi nó đã chết vào năm 2003 do mắc bệnh viêm khớp và ung thư phổi.
- Đạo đức và xã hội: Việc nhân bản vô tính các loài động vật có thể vi phạm quyền sống và tự do của các sinh vật, làm mất đi sự đa dạng di truyền và gây ra sự xâm lấn của con người vào thiên nhiên. Ngoài ra, việc này còn gây ra nỗi lo ngại rằng con người có thể sử dụng công nghệ này để nhân bản vô tính con người, gây ra những hậu quả nghiêm trọng về mặt đạo đức, pháp lý và xã hội. Việc nhân bản vô tính con người có thể làm mất đi sự đặc biệt và duy nhất của mỗi cá nhân, làm xáo trộn các quan hệ gia đình và xã hội, và gây ra sự phân biệt đối xử giữa các con người nhân bản và không nhân bản.
Các ứng dụng của việc nhân bản vô tính các loài động vật
Mặc dù việc nhân bản vô tính các loài động vật gặp nhiều khó khăn và thách thức, nó cũng mang lại nhiều lợi ích và tiềm năng cho con người. Một số ứng dụng chính của việc này có thể kể đến như sau:
- Nghiên cứu khoa học: Việc nhân bản vô tính các loài động vật có thể giúp cho các nhà khoa học nghiên cứu về cấu trúc di truyền, quá trình phát triển, bệnh lý và chức năng của các sinh vật. Ngoài ra, việc này cũng có thể giúp cho các nhà khoa học kiểm tra hiệu quả và an toàn của các loại thuốc, vaccine và phương pháp điều trị mới.
- Nông nghiệp: Việc nhân bản vô tính các loài động vật có thể giúp cho con người tạo ra các giống vật nuôi có chất lượng cao, khả năng sinh sản tốt, kháng bệnh mạnh và phù hợp với điều kiện môi trường. Ngoài ra, việc này cũng có thể giúp cho con người bảo tồn các giống vật nuôi quý hiếm hoặc nguy cấp.
- Y tế: Việc nhân bản vô tính các loài động vật có thể giúp cho con người sản xuất các chất sinh học quan trọng như insulin, hormone tăng trưởng hoặc kháng thể. Ngoài ra, việc này cũng có thể giúp cho con người tạo ra các cơ quan hoặc mô tương thích để ghép vào cơ thể người.
Kết luận
Cừu Dolly là một trong những thành tựu khoa học đáng kinh ngạc của loài người trong lĩnh vực sinh học hiện đại. Việc tạo ra Dolly đã chứng minh rằng việc nhân bản vô tính các loài động vật từ tế bào trưởng thành là khả thi và có nhiều ứng dụng tiềm năng. Tuy nhiên, việc này cũng gây ra nhiều tranh luận và thách thức về các khía cạnh khoa học, đạo đức, pháp lý và xã hội của việc nhân bản vô tính. Do đó, con người cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng và chịu trách nhiệm khi sử dụng công nghệ này.
Thuonghieuviet hi vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về việc Cừu Dolly Được Sinh Ra Bằng Phương Pháp Nào?